Ayurveda Nedir? Ayurveda’ya Göre Sağlıklı Yaşamak İçin 10 İpucu
Ayurveda kitabının yazarı olan Ulli Allmendinger, Ayurvedik beslenme,yemek yapma ve AyurYoga Terapisi uzmanı bir Ayurvedik danışman. “Ayurveda sözcüğüne baktığımızda, Sanskrit dilinde iki sözcükten oluştuğunu görürüz.
İçindekiler
Ayu, hayat; veda ise bilim demektir. Bu yüzden Ayurveda, Yaşam Bilimi olarak da adlandırılır.
Ayurveda’ya bu açıdan baktığımızda, Hindistan’dan gelen bir tıp sisteminin çok ötesinde bir şey olduğunu görürürüz.
Ayurveda sağlıklı, enerjik, mutlu, doyumlu ve hedefe yönelik bir hayat için sahip olduğumuz en yüksek potansiyelle yaşamayı öğreten kadim bir bilgidir.” diye tanımlıyor Ulli Allmendinger Ayurveda’yı.
- Ayurveda Nedir? Beden Tipleri ve Besinleri Dengelemek
- Ayurveda Nedir? Geleneksel Hint Tıbbı Ayurveda’nın 8 kolu
- Ayurveda Nedir? Ayurvedik Beslenme Nedir?
Ayurveda’ya Göre Sağlıklı Yaşamak İçin 10 İpucu
Kitabında da yer verdiği Ayurveda ile sağlıklı yaşam ipuçlarını sizde günlük hayatınızda kolaylıkla uygulayıp, sağlıklı bir yaşama ilk adımlarınızı atabilirsiniz.
Sağlıklı Yaşamak İçin 10 İpucu
- Sabah kalkıp dişlerinizi fırçaladıktan sonra dilinizi de bir dil temizleyiciyle temizleyin. Bu işlem, gece boyunca vücuttan temizlenip dilin üstünde biriken toksinleri atmanıza yardımcı olur. Bundan sonra bir yemek kaşığı Hindistan cevizi yağını ağzınıza alıp 5-10 dakika boyunca ağzınızın içinde gezdirdikten sonra tükürebilirsiniz.
Bu aynı zamanda ağızdaki toksinleri temizler ve iç organları daha iyi çalışmaları için uyarır. - Ardından, çay ya da kahve yerine, güne içine yarım limon suyu ve bir tatlı kaşığı bal karıştırılmış büyük bir bardak sıcak suyla başlayın. Bu, vücudunuzu nemlendirir, karaciğeri temizler ve bağırsakları uyarır.
- Mevsime ve beden tipinize uygun beslenin. Sonbaharda ve kışın daha sıcak ve pişmiş yiyecekler tüketin; ilkbaharda daha çok yeşil sebzeler ve enginar, pancar ve turp gibi karaciğeri temizleyen yiyeceklerle beslenin; yazın da daha çok çiğ gıdalar, serinletici yeşil salatalar ve şeftali ya da kavun gibi sulu meyveler tüketin.
- Yemeklerle birlikte çok miktarda su içmeyin. Yemekten sonra su içmek için en az iki saat bekleyin.
- Doyduktan sonra yemeyin; midenizin sadece 3/4’ü dolana kadar yiyin.
- Duygusal olarak dengesiz olduğunuzda ya da aç olmadığınızda yemek yemeyin.
- En ağır öğününüz öğlen, en hafif öğününüz akşam yemeği olsun. Akşam yemeğini erken yiyin (ideali 19:00dan önce).
- Erken yatın ve erken kalkın. Akşam 22:00’de yatmış olun çünkü bu sirkadyen ritmimizle daha uyumludur. Ayrıca 22:00- 02:00 saatleri arasında karaciğer toksinlerden arındırma işlemini gerçekleştirir ve bu saatlerde vücutta birçok yenilenme işlemi gerçekleşir.
- Sabahlan biraz yoga ve meditasyon yapmak için 5-10 dakik ayırın. Bu sinir sistemini güçlendirir ve insanı güne hazırlar.
- Aynı anda birçok işle uğraşmayın. Bütün eylemlerinizi farkındalık ve nezaketle yapmaya çalışın: yemek yerken, çalışırken, iletişim ve bağlantı kurarken bunların farkında olun.
Ayurveda Mutfak Eczanesi
Ayurveda’ya göre baharatlar beden tiplerine uygun olarak kullanılmasının yanı sıra bazı yiyeceklerin olumsuz etkilerini dengeliyor, çok değerli tıbbi özellikler de barındırıyor, İşte onlardan bazıları…
Zerdeçal
Baharat dolabının en güçlü ilaçlarından biri Zerdeçal. Kapha’yı dengeliyor ama ölçülü olarak Vata ve Pıtta beden tiplerinde de kullanılabiliyor.
Kanı temizleyen, besleyen ve hareket ettiren tek baharat.
Sindirimi güçlendiriyor, bağırsak kurtların öldürüyor. Muhteşem bir antibiyotik ve çok etkili bir iltihap giderici.
Zerdeçala karabiber eklemek kanser karşıtı olan etken maddesi kurkuminin etkilerini arttırıyor.
- Zerdeçal Faydaları ve Zararları? Zerdeçal’ın 9 Muhteşem Faydası
- Curcumin: Zerdeçal’ın Gizli Bileşeninin En İyi 10 Sağlık Faydası
- Zerdeçal’ın Faydaları: Cilde Şifası, Zihin Güçlendirici ve Eklem Sağlığı
- Curcumin (Zerdeçal Etken Maddesi) Araştırma Sonuçları
Çemenotu Tohumu
Fazla Vata ve Kapha’yı düşürürken Pitta’yı arttırıyor. İştah açıyor, gazı gideriyor, sindirime de yardımcı oluyor. Kan şekerini ve kolesterolü düşürüyor.
Defne Yaprağı
Vata ve Kapha’yı düşürüyor. KaIp sorunlarının (fiziksel ve duygusal) tedavisini destekliyor. Gazı giderdiği için mercimek ve fasulye gibi gaz üreten yiyeceklerle birlikte kullanılıyor.
Dereotu
Vata, Kapha ye Pitta’yı düşürdüğü için üç beden tipine de faydalı. Spazmı önlüyor, gaz gideriyor, mineraller açısından da zengin.
Kakule
En güvenli sindirim uyarıcılardan. Dalak ve pankreası uyandırıyor, mide ve akciğerlerden fazla Kapha’yı çıkartıyor. Kahveye eklendiğinde kafeinin toksinlerinden arındırılmasına yardım ediyor.
Kişniş
Doğası itibariyle|serin ve üç beden tipini de dengeliyor. Öncelikli kullanım amacı Pitta’yı düşürmek ve iltihapları gidermek. Kişniş tohumları vücudunu güçlendiriyor, kalbi rahatlatıyor.
- Yoga nedir? Kanserde Hangi Durumlarda ve Nasıl Kullanılır?
- Yoga’nın Sağlığa Faydaları
- Doğanın Üç Temel Gücü Guna’lar: Sattva, Rajas ve Tamas
Ayurveda ve Dosha’lar
Ayurveda 3 temel doşa (dosha) ilkesine dayanır. Doshalar vücutta farklı fonksiyonları yöneten ve her insanda farklı dengelerde bulunan enerjilerdir.
Her insan evrende bulunan beş temel maddeden oluşur
- Boşluk
- Hava
- Ateş
- Su
- Toprak
Bunlar da Vata, Pitta ve Kapha adı verilen 3 farklı doşayı oluştururlar. Vata boşluk ve hava, pitta ateş ve su, kapha doşa ise su ve topraktan oluşur.
Her insan bu 3 doşanın kendine özgü bir karışımından oluşur, ama genellikle bu doşalardan biri daha baskın olur. Her doşa farklı vücut fonksiyonlarını kontrol eder.
Ayurvedik tıpta bu üç doşa arasındaki dengesizliklerin hastalıklara neden olduğuna inanılır. Bu doşaların dengesine bağlı olarak hangi hastalıklara yakalanma ihtimalinizin yüksek olduğunu bilebileceğinize inanılır.
Ayurveda’da ilk adım hangi doşanın sizde öne çıktığını ve diğer doshalarla uyumunu belirlemektir. Kilo, fiziksel görünüş, ses ve konuşma tonunuz, nabzınız, var olan hastalıklarınız, iyileşme yeteneğiniz, beslenme ve yaşam tarzınız gibi etkenler ele alınır.
Her doşanın kendine özgü bir beslenme biçimi, beslenme, egzersiz ve uyku zamanı ve yaşama stili vardır. Buna aykırı davranmak hastalıkları ve olumsuzlukları hayatımıza davet etmek anlamına gelir.
İnternette bulabileceğiniz testler sayesinde hangi doşa tipinin sizde baskın olduğunu kolayca öğrenebilirsiniz. Kendinizi tanıyıp, vücudunuzun ihtiyaçlarını anlamaya başlayacaksınız.
Doşa tipinizi tespit ettikten sonra buna uygun bir beslenme ve yaşam tarzına yönelmeyi denemelisiniz. Örneğin Vata doşanız baskınsa, soğuk içeceklerden uzak durmalı, içinizi ısıtan baharatlar içeren sıcak pişmiş gıdalar tüketmelisiniz, böylece Vata tipindeki sindirim, anksiyete, kuru cilt, uykusuzluk gibi sorunların önüne geçebilirsiniz.
- Uykusuzluk Belirtileri ve Nedenleri: Uykusuzluk Nasıl Giderilir?
- Melatonin: İlaçların Bozduğu Uykuyu Düzeltebilir
Bu 3 doşa tipi ile ilgili bazı basit beslenme ve yaşam tarzı bilgilerini aşağıda bulabilirsiniz. Ama Ayurveda derin ve kişiye özel bir yaşam şekli önerdiğinden, konuyla ilgili uzman kişilerle görüşmenizi veya kitaplardan faydalanmanızı öneririz.
Vata
Düzenli alışkanlıklar edinmeye çalışın, her gün aynı saatlerde yemek yemeye, yatma ve uyanma saatlerinizi sabit tutmaya özen gösterin. Yeterli uyku uyuyun ve sıcak, pişmiş, besleyici ve sindirimi kolay yemekleri tercih edin.
Böğürtlen, yaban mersini, çilek gibi tatlı meyveler, küçük kuru baklagiller, pirinç, kuruyemişler ve süt ürünleri Vata tipi için ideal gıdalardır.
Egzersizde aşırıya kaçılmamalıdır, meditasyon yogası, Tai chi, yürüyüş ve yüzme tercih edilebilir. Yorucu ve yüksek adrenalinli aktivitelerden uzak durun.
Pitta
Fazla güneşe maruz kalmaktan, kızarmış ve baharatlı gıdalardan uzak durarak kendinizi serin tutun. Alkol, sigara, aşırı çalışma ve sıcaklardan kaçının. Sulu, taze meyve ve sebzeler tüketin, kiraz, mango, salatalık, karpuz, avokado gibi.
Roka, hindiba, pazı gibi koyu yeşil yapraklı sebzelerden salatalar hazırlayın. Anlaşmazlıklardan kaçının, dürüstlük, nezaket, cömertlik, otokontrol gibi faziletleri geliştirmeye kendinizi adayın.
Kapha
Tembelliğe, depresyona ve kilo almaya yatkın olduklarından gündelik hayatta hareketli olmaları önemlidir. Evden dışarda yeni deneyimler tatmakarı önerilir. Faydalı değişimlere daha açık olmaya çalışın. Hafif, sıcak ve baharatlı yemekleri tercih edin.
Toz zencefil ve limon ile hazırlanmış bir bardak çay Kapha’lar için idealdir. Ağır yağlı ve işlenmiş şeker içeren gıdalardan uzak durun. Karabiber, zencefil kimyon, acı biber gibi baharatları ve koyu yeşil yapraklı sebzeleri bolca tüketin.