Zencefilin Faydaları Nelerdir? En Önemli 12 Sağlık Faydası

Bugün dünyada en çok kullanılan baharatlarından biri olarak, zencefil faydalarının oldukça etkileyici olması şaşırtıcı değildir. Lezzeti, biber aroması ve geniş kapsamlı sağlık faydaları listesi ile zencefil kökü, ayrıca besleyicidir. Çok yönlü, kullanımı kolay ve tek damar hastalığından, beyin fonksiyonlarına kadar her şeyle ilişkilendirilmiştir.

Zencefilin sağlığa faydaları, antioksidanlardan zengin, anti-enflamatuar özellikleri ve gingerol, shogaol, paradol ve zingerone gibi terapötik bileşiklerini içeriğidir.

zencefil faydalari

Zencefil ne işe yarar ve beslenmenize nasıl dahil edebilirsiniz? Taze, kuru, öğütülmüş, kapsül ve meyve suyu formunda mevcut, zencefil kökünün beslenmeye eklenmesi kolaydır ve hemen hemen her sağlık konuda kalıcı bir etki yaratabilir.

Bir şans vermeye hazır mısın? Bu süperstar içerik hakkında bilmeniz gerekenler ve benzersiz avantajlarından nasıl yararlanabileceğinizi öğrenebilirsiniz.


Zencefil ve Zencefil Kökü Nedir?

a ginger root and slices of ginger

Zingiber officinale olarak da bilinen zencefil, zerdeçal ve kakule ile yakından ilişkili olan çiçekli bir bitkidir. Zencefil bitkisinin yeraltı kökü veya rizomu, tıbbi özellikleriyle de iyi bilinir.

Sağlığa faydaları iyi belgelenmiş ve zencefil şifalı özellikleri nedeniyle binlerce yıldır doğal bir ilaç olarak dünya genelinde kullanılmaktadır. Antik Çin, Roma, Yunan, Arapça ve Sanskritçe metinler, sağlığı ve refahı iyileştirmeye yardımcı olmak için zencefil kökü kullanımını belgelemiştir.

Taze, öğütülmüş veya kapsül formunda veya esansiyel yağ olarak bulunabilir ve zencefilin sağlığa yararlarının kapsamlı bir listesi vardır. Araştırmalar, zencefil kökü ile ilgili çok sayıda fayda söz konusu olduğunu gösteriyor. Enfeksiyonlardan kolesterolü düşürmeye ve kilo vermeyi arttırmaya kadar, beslenmenize zencefil kökü eklenmesi sağlığınız üzerinde güçlü bir etkiye sahip olabileceği açıktır.


Zencefilin Besin Değerleri

Çok sayıda önemli vitamin ve mineral içerir. Aynı zamanda, birçok benzersiz sağlık yararlarına bağlı olan güçlü antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklere sahip bir bileşik olan gingerol içerir.

100 gram çiğ zencefil yaklaşık olarak bunları içerir;

  • 80 kalori
  • 17.8 gram karbonhidrat
  • 1.8 gram protein
  • 0.7 gram yağ
  • 2 gram diyet lifi
  • 415 miligram potasyum (yüzde 12 günlük değer)
  • 0.2 miligram bakır (yüzde 11 günlük değer)
  • 0.2 miligram manganez (yüzde 11 günlük değer)
  • 43 miligram magnezyum (yüzde 11 günlük değer)
  • 5 miligram C vitamini (yüzde 8 günlük değer)
  • 0.2 miligram B6 vitamini (yüzde 8 günlük değer)
  • 0.7 miligram niasin (yüzde 4 günlük değer)
  • 34 miligram fosfor (yüzde 3 günlük değer)
  • 0.6 miligram demir (yüzde 3 günlük değer)

Yukarıda sıralanan besinlere ek olarak, ayrıca az miktarda kalsiyum, çinko, pantotenik asit, riboflavin ve tiamin içerir.

Bununla birlikte, çoğu insanın zencefilin çok küçük bir kısmını tükettiğini aklınızdan çıkarmayın, bu nedenle mikro besin gereksinimlerinizi karşılamak için çeşitli besleyici yoğun gıdalarla birleştirilmelidir.


Zencefilin Faydaları Nelerdir?

Zencefil, yüzyıllardır hem mutfaklarda lezzet verici bir baharat olarak hem de geleneksel tıpta çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan mucizevi bir bitkidir. Zengin besin içeriği ve biyoaktif bileşenleri sayesinde, zencefilin sağlık üzerinde birçok olumlu etkisi bulunmaktadır.

Bu yazıda, zencefilin bulantıyı tedavi etmeden, mantar enfeksiyonlarıyla savaşmaya kadar uzanan 12 önemli sağlık faydasını ele alacağız. Bu faydaların her biri, zencefilin ne kadar güçlü ve yararlı bir bitki olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor.

Zencefilin Faydaları

  • Bulantıyı Tedavi etmeye Yardımcı Olur
  • Fungal (Mantar) Enfeksiyonlarla Savaşır
  • Mide Ülserlerine Karşı Korur
  • Menstrual Ağrıları Hafifletir
  • Kanser Büyümesini İnhibe Edebilir
  • Kan Şekerini Düzenler
  • Eklem ve Kas Ağrılarını Giderir
  • Kolesterol Seviyesini Düşürür
  • Beyin Fonksiyonlarını Geliştirir
  • Bakteriyel Enfeksiyonları Engeller
  • Enflamasyonu Hafifletir
  • Doğru Sindirimi Teşvik Eder

Bulantıyı Tedavi etmeye Yardımcı Olur

Tarihsel olarak deniz tutması ve sabah bulantıları için doğal bir çare olarak kullanılan zencefilin mide bulantısını tedavi etme kabiliyeti en çok bilinen faydaları arasındadır.

Bir araştırma, 1.278 gebe kadından oluşan 12 çalışmanın sonuçlarına bakmış ve zencefilin, bulantı semptomlarını azaltmada, yan etki riski en az olan etkili bir besin olduğunu bulmuştur. Rochester Tıp Merkezi Üniversitesi’nden yapılan bir başka çalışma, zencefilin kemoterapi alan hastalarda bulantı şiddetini azaltmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.

Fungal (Mantar) Enfeksiyonlarla Savaşır

Mantar enfeksiyonları, maya enfeksiyonlarından jock itch(Kasık derisi üzerinde görülen mantar hastalığı; tinea cruris.) hastalığı ve atlet ayağı hastalığına kadar çok çeşitli koşullara neden olur. Neyse ki, zencefil, hastalığa neden olan mantarları öldürmek için güvenli ve başarılı bir şekilde yardımcı olabilecek güçlü anti-fungal özelliklere sahiptir.

İran’da yapılan bir 2016 test tüpü çalışmasında, zencefil ekstresinin, ağızda yaygın olarak mantar enfeksiyonlarına neden olan iki tür mayaya karşı etkili olduğu bulunmuştur. Mycoses’te yapılan bir başka test tüpü çalışması, 29 bitki türünün antifungal etkilerini ölçmüş ve zencefilin mantar öldürmede en etkili olduğunu bulmuştur.

Bu yazılarımız ilginizi çekebilir:

Mide Ülserlerine Karşı Korur

Mide ülserleri mide zarında oluşan ağrılı yaralar olup, hazımsızlık, yorgunluk, mide ekşimesi ve karın rahatsızlığı gibi semptomlara neden olur.

Bazı çalışmalar zencefilin mide ülserlerinin oluşumunu engellemeye yardımcı olabileceğini bulmuştur. Aslında, bir 2011 hayvan çalışmasında, zencefil tozunun, aspirin kaynaklı mide ülserlerine karşı, enflamatuar proteinlerin seviyelerini azaltarak ve ülser gelişimi ile ilgili enzimlerin aktivitesini bloke ederek korunduğunu gösterdi.

Bu yazımı ilginizi çekebilir: Mide Yanmasına Ne İyi Gelir

Menstrual Ağrıları Hafifletir

Ne yazık ki, ağrılar, dönem krampları ve baş ağrıları gibi olumsuz yan etkiler genellikle birçok kadın için menstruasyon ile ilişkilidir. Semptomların giderilmesini sağlamak için reçetesiz satılan ilaçlara yönelim yerine, zencefil gibi doğal ilaçlar da sancı ağrılarını hafifletmede yararlı olabilir.

Alternatif ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmada, zencefilin ibuprofen ve mefanamik asit gibi ilaçlar olarak menstrüel ağrıyı azaltmada etkili olduğunu gösterdi. 2009’daki bir başka çalışmada da zencefilin hem şiddeti hem de ağrı süresini azaltabildiğini bildiren benzer bulgular elde edilmiştir.

Bu yazılarımız ilginizi çekebilir:

Kanser Büyümesini İnhibe Edebilir

Zencefilin en etkileyici faydalarından biri, 6-gingerol adı verilen güçlü bir bileşenin varlığı sayesinde kanser karşıtı özelliklerinden biridir.

Test tüpü çalışmaları, zencefil ve bileşenlerinin, yumurtalık, pankreatik ve prostat kanseri için kanser hücresi büyümesini ve gelişimini bloke etmede etkili olabileceğini göstermektedir. Ancak, zencefilin anti-kanser özelliklerinin insanlara nasıl dönüştüğünü belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Bu yazılarımız ilginizi çekebilir:

Kan Şekerini Düzenler

Yüksek kan şekeri, sık idrara çıkmadan baş ağrılarına ve artan susuzluğa kadar birçok olumsuz semptoma neden olabilir. Kontrolsüz bırakılırsa, sinir hasarı ve bozulmuş yara iyileşmesi gibi daha ciddi sorunlara bile neden olabilir.

Araştırmalar, zencefilin bu ciddi yan etkileri önlemek için normal kan şekerini destekleyebildiğini göstermektedir. 2015 yılında yapılan bir çalışmada, takviyesinin alınması oruçtan kaynaklı kan şekerini %12 düşürmüş ve uzun vadeli kan şekeri kontrolünü %10 arttırmıştır.

Bu yazılarımız ilginizi çekebilir:

Eklem ve Kas Ağrılarını Giderir

Enflamasyonu azaltma kabiliyeti nedeniyle, zencefili beslenmenize eklemek hem kas ağrısını hem de artritle ilişkili eklem ağrısını tedavi etmenize yardımcı olabilir.

Bir çalışma, günlük tüketiminin, egzersize bağlı kas hasarının neden olduğu kas ağrısında orta ve büyük oranda azalmaya neden olduğunu göstermiştir. Bir başka çalışmada zencefil özütünün osteoartritli bireylerde diz ağrısını ve ağrı kesici ilaç tedavisine olan ihtiyacı azalttığını bulmuştur.

Kolesterol Seviyesini Düşürür

Safradan üretim hormonlarına kadar, kolesterol genel sağlık için çok önemlidir. Bununla birlikte, yüksek seviyelerde kolesterol kanda birikerek tıkanıklıklara ve kalp hastalığı riskinizi artırır.

Zencefilin en büyük faydalarından biri, kalp problemleri riskinizi azaltmak için kolesterol seviyesini düşürme kabiliyetidir. Babol Tıp Bilimleri Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, zencefilin kötü LDL kolesterolünü önemli ölçüde azaltabildiğini ve bir plaseboya kıyasla yararlı HDL kolesterolü artırabildiğini buldu. Bir hayvan çalışması ayrıca, zencefilin kolesterolü düşürmek için yaygın olarak yüksek kan kolesterol için reçete edilen bir ilaç olan atorvastatin kadar etkili olduğunu göstermiştir.

Beyin Fonksiyonlarını Geliştirir

Alzheimer hastalığı ve Parkinson gibi nörodejeneratif koşullar, beyindeki oksidatif stres ve kronik iltihaplanma ile ilişkilendirilmiştir. Zengin antioksidanları ve güçlü anti-inflamatuar özellikleriyle zencefilin beyninizin sağlığında önemli bir rol oynadığına inanılmaktadır.

Bazı hayvan çalışmaları zencefil özütünün beyin yaşlanmasına ve bilişsel gerilemeye karşı koruyabildiğini bulmuştur.  Sadece bu değil, 2012 çalışmasında da özütün orta yaşlı kadınlarda bilişsel işlev ve dikkati geliştirmeye yardımcı olduğu bulunmuştur.

Bakteriyel Enfeksiyonları Engeller

Antifungal özelliklerine ek olarak, bakteriyel enfeksiyonlarla mücadele etme yeteneğine sahiptir. Patojenik bakteriler, idrar yolu enfeksiyonları, zatürre ve bronşit gibi rahatsızlıkların arkasındaki ortak suçlardır.

Bir test tüpü çalışmasına göre, zencefilin içinde bulunan bileşikler, diş eti hastalıklarına neden olan bazı bakteri suşlarının büyümesini engellemeye yardımcı olabilir.  Bir başka test tüpü çalışması, zencefil ekstresinin, ilaca dirençli birçok bakteri türüne karşı da etkili olduğunu göstermiştir.

Enflamasyonu Hafifletir

Enflamasyon, yaralanma ve enfeksiyona karşı normal, sağlıklı bir immün yanıt olabilse de, kronik enflamasyonun kalp hastalığı, obezite, diyabet ve kanser gibi durumlara önemli bir katkıda bulunduğu düşünülmektedir.

International Journal of Preventive Medicine dergisinde yapılan bir derlemede, zencefil ekstraktının, belirli enflamasyon belirteçleri sentezini inhibe etmeye yardımcı olabileceği belirtilmiştir. Gingerol, aynı zamanda shogaol, paradol ve zingerone gibi diğer anti-inflamatuar bileşikleri içerir.

Doğru Sindirimi Teşvik Eder

En güçlü yararlarından biri, sindirim sağlığını destekleme ve ağrı, mide ekşimesi, şişlik ve rahatsızlık gibi belirtilerle karakterize edilen bozulmuş sindirimin sık görülen bir durumu olan dispepsi gibi sorunları önlemesidir.

Dünya Gastroenteroloji Dergisi’nde yapılan bir çalışmaya göre, hazımsızlığı olan insanlarda plaseboya kıyasla midenin boşalmasını yüzde 25 oranında hızlandırabildi. Bir başka çalışmada, bir yemeğe eklenen zencefil kapsülleri almanın, mide boşalmasının hızını ikiye katladığını bile bulmuşlardır.


Zencefil Kökü Nasıl Kullanılır?

Zencefil tozu

Bir çok potansiyel sağlık avantajından yararlanmak için zencefil kökünü nasıl kullanacağınızı merak ediyorsunuzdur. Neyse ki, kök çeşitli biçimlerde kullabılabilir ve günlük rutininize kolayca dahil edilebilir.

Taze zencefil, tırnağınızla kolayca kazınabilen ince, parlak bir cilde sahip olmalıdır. Ayrıca keskin, biberli bir aroması olmalıdır. Kötü durumda olanlar, yumuşak noktalar ve nemli bir dokuya sahip olurken, kesilmiş zencefil kenarlarıdan kararmaya başlar.

Zencefil kökü taze veya öğütülmüş, meyve suyu veya en sevdiğiniz içeceklerin içine eklenebilir. Takviyeleri, hızlı ve konsantre bir antioksidan dozu sağlamak için tablet veya kapsül şeklinde de mevcuttur. Ek olarak, zencefil esansiyel yağı da mevcuttur ve topikal olarak uygulanabilir veya gingerolün arttırılması için dahili olarak alınabilir.

Ayrıca ev yapımı öksürük şurubu yapmak için de kullanabilir, rahatlatıcı bir sıcak banyoya birkaç yemek kaşığı eklenebilir veya rahatlatıcı bir ayak banyosuna karıştırabilirsiniz.

Zencefil Kökü Nasıl Tüketilir?

Zencefil kökü, birçok farklı yemeğe mükemmel bir katkı sağlayan eşsiz bir keskin, biberli lezzet ve farklı bir aromaya sahiptir. Aslında, ana yemeklerden tatlılara ve ötesine kadar her şey için bulunan sayısız zencefil kökü tarifleri vardır.

İnce dilimler halinde kesilebilir ve ekstra bir çinko alımı için smoothilere veya sebze sularına eklenebilir. Ayrıca lezzet ve sağlık yararlarını artırmak için çorba, salata veya tatlılara rendeleyerek eklenebilir.

Fırınlanmış ürünlere ve tatlılara eklenerek de pişirilerek kullanılabilir. Ayrıca, soslar, güveçler, marineler ve körili yemekler için lezzetli bir ek tat sağlar.


Zencefil Çayı ve Zencefil Suyu

zencefil cayi

Güzel bir fincan zencefilli çay veya su, mide bulantısı yada uzun, stresli bir gün için mükemmel bir çözümdür. En iyisi, bu içeceklerin her ikisini de taze zencefille kendi mutfağınızın rahatlığında hazırlayabilirsiniz.

Sadece 2 santimlik bir taze zencefil kökünü yıkayın ve çok ince dilimler halinde kesin. Dilimlerini sıcak suya ekleyin ve ne kadar güçlü olması istediğinize bağlı olarak 10-30 dakika kaynatın. Sıcaktan alın, süzün ve içinde ki büyük parçalarını atın ve lezzetini arttırmak için limon, ham bal veya limon suyu ekleyebilirsiniz. Kişisel tercihinize göre içeceğinizin sıcak veya soğuk olarak tadını çıkarabilirsiniz.

Zencefil suyu ve çayı faydaları arasında vücudu rahatlatmak, mideyi yatıştırmak ve mide bulantısını hafifletmek bulunur. Sağlık yararlarını en üst düzeye çıkarmak için günde bir ila üç bardak içebilirsiniz.

Zencefil Suyu

Günlük dozu yakalamanın bir başka kolay yolu da meyve suyuyla karıştırmaktır. Bunu kolayca bir meyve sıkacağı kullanarak yapabilirsiniz.

Zencefili sade tüketebilir veya ekstra besin takviyesi için diğer sebze suları ile karıştırabilirsiniz. Mesela,  portakallı zencefilli ve havuçlu meyve suyu gibi tarifler, beslenme ve diyette ihtiyaç duyduğunuz vitamin ve mineralleri almak için mükemmel bir yoldur.

Zencefil suyu da Asya mutfağının birçok çeşidinde temel bir malzemedir ve zencefilli sığır veya kaju tavuk gibi klasik yemeklere eklenir. Lezzeti daha da artırmak için biraz zencefil suyu ekleyerek en sevdiğiniz deniz ürünlerini tatlandırabilirsiniz.

Zencefil Nasıl Saklanır

Zencefilden en doğru şekilde faydalanmak için, bir plastik torbada soyulmamış olarak buzdolabında saklayın. Soğumuş zencefiller yaklaşık 3-4 haftaya kadar veya uygun depolama ile daha uzun süre taze kalabilir.

Raf ömrünü daha da uzatmak için zencefilinizi dondurabilirsiniz. Rendeleyerek dondurmak çok daha iyi olacaktır. Zencefilinizi plastik bir torbaya sarın ve dondurucuda saklayın. Zencefilli su yapmak için kullanıyorsanız, önce buzunu çözmeden rendeleyin ve suyunu alın.


Önlemler

Denetimli olarak, zencefil genellikle güvenlidir ve çoğu insanda olumsuz yan etkilere neden olmaz. Bildirilen yaygın semptomlar arasında mide rahatsızlığı, mide ekşimesi ve ishal bulunur.

Nadir olsa da, bazı insanların zencefile alerjisi olabilir. Kurdeşen, şişlik veya nefes alma zorluğu gibi herhangi bir gıda alerjisi belirtisi yaşıyorsanız, derhal kullanmayı bırakın ve doktorunuzla konuşun.

Cilde uygulandığında,  esansiyel yağı bazı insanlarda ciltte tahrişe neden olabilir. Cildinizin hassas olmadığından emin olmak için önce küçük bir miktar yağ uygulayarak cilt yama testi denemek en iyisidir.

Ek olarak, eğer zencefil kapsülleri alıyorsanız, her zaman düşük bir dozla başlayın ve toleransınızı değerlendirerek miktarı arttırın. Önerilen dozlara sadık kalın ve negatif belirtileriniz varsa gerektiği gibi azaltın.


Zencefilin Yan Etkileri

Zencefil, sağlık açısından birçok fayda sağlasa da bazı durumlarda yan etkilere neden olabilir. İşte zencefilin olası yan etkileri:

  1. Mide Tahrişi ve Yanma: Zencefil, mide asidini artırarak mide yanmasına ve tahrişe neden olabilir. Özellikle reflü hastaları dikkatli olmalıdır.
  2. Kanama Riski: Kan inceltici özelliği bulunan zencefil, kan sulandırıcı ilaç kullanan kişilerde kanama riskini artırabilir.
  3. Düşük Kan Şekeri: Zencefil, kan şekerini düşürebilir. Diyabet hastaları bu durumu göz önünde bulundurmalıdır.
  4. İlaç Etkileşimleri: Kan sulandırıcılar, diyabet ilaçları ve yüksek tansiyon ilaçları gibi bazı ilaçlarla etkileşime girebilir.

Zencefilin etkileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, bu nedenle tüketimine başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir. Daha fazla bilgi için Healthline sitesini ziyaret edebilirsiniz.


Zencefil Hakkında Son Düşünceler

  • Dünyadaki en yaygın kullanılan diyet baharatlarından biridir.
  • Çalışmalar, sabah bulantılarının azaltılmasında ve adet sancılarının hafifletilmesinde etkili olabileceğini göstermektedir. Erkekler ve kadınlar için diğer zencefil faydaları arasında mantar ve bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmak, mide ülserlerini tedavi etmek, beyin fonksiyonunu iyileştirmek ve iltihabı azaltmak bulunmaktadır.
  • Bol miktarda faydası vardır ve genellikle yan etkileri azdır. Yaygın sorunlar arasında mide rahatsızlığı, mide ekşimesi, ishal ve cilt tahrişi sayılabilir.
  • Kökü taze veya kurutulmuş şeklinde,takviye olarak, bir fincan zencefil çayı demleyerek veya bu süperstar baharattan faydalanmak için zencefil esansiyel yağı kullanılabilir.
Başa dön tuşu